zaterdag 29 maart 2014

Geslaagde dag op Kootwijk en ringsnaveleend in de Alblasserwaard!

Rond 8 uur vanochtend stond Richard Slagboom voor de deur. Na me gordels om gedaan te hebben, zijn we richting Kootwijk gereden. Het doel voor de dag was het vinden van de adder.
Het was half 10 toen we de auto langs de heide parkeerde, en vervolgens onze uitrusting (camera's en kijkers) omdeden. De zang van de boomleeuweriken, roodborsttapuiten, fitissen, boomklevers en glanskoppen kwam van alle kanen op ons af, waardoor het voorjaarsgevoel sterk naar boven kwam.
Richard is bekend in dit gebied, en wist een aantal goeie plekken waar we een grote kans op adders hebben. Om op deze plekken te komen moesten we echter wel eerst even een stukje lopen, maar het dit heerlijke weer, de prachtige omgeving en de vele zingende vogels die het voorjaar aankondigen is dit natuurlijk zeker geen straf. Onderweg konden soorten als: kruisbek, appelvink, goudvink, sijs, kleine barmsijs, zingende kepen, kuifmezen, glanskoppen, boomklevers en zwarte mezen worden genoteerd op obsmapp.
Vanuit het Kootwijkerveen klonk het gehinnik van een aantal mannetjes dodaars boven alles uit. Zo nu en dan zag je ook een van deze kleine fuutjes stiekem langs de rietkraag zwemmen.

Rond een uur of 10 kwamen we uit op een mooi stukje bos dat helemaal vol met jeneverbes stond, deze mooie naaldboom kom helaas lang niet meer zoveel tegen als vroeger in ons land. Richard wist uit ervaring van eerdere keren dat dit een mooie plek was voor adders. De temperatuur om adders te zien was nu precies goed, niet te warm niet te koud.
Na de camera's startklaar gezet te hebben zijn we begonnen met zoeken. Het duurde nog geen 5 minuten of ik vond de eerste adder al, die aan het opwarmen was onder een van de jeneverbessen! Helaas had het reptiel ons al snel door, en kroop meteen weg. Een paar meter verderop was het alweer raak, dit maal was het een wat donkere adder als het eerst exemplaar, maar zeker even mooi!! Helaas zat de kop onder de struik, waardoor alleen het lichaam op de foto gezet kon worden. Erg gaaf!!!!

                                          adder

Ook nadat deze adder onder het gras gekropen was gingen we verder. En alweer lag er een paar meter verder de 3e slang van de dag tussen een jeneverbes verstopt, dit maal ging het om een ringslang! Het beest liet zich goed bekijken, ook was de gele ring bij de kop erg mooi te zien. Heel erg gaaf!!!

                                          Ringslang

Twee adders en een ringslang bleken nog niet genoeg te zijn, want een stukje verderop vonden we nog 2 mooie zandhagedissen en nog een 3 adder!

                                          Zandhagedis
                                          Adder

Ondertussen waren de vlinders ook al aardig waker geworden, en zagen we vele citroentjes, kleine vossen en dagpauwogen. Na een halfuurtje doorzoeken konden we niet meer adders vinden, dus zijn we weer naar de plek waar we de eerste adder zagen gelopen. Hier zat het zelfde beest opnieuw te genieten van de zon, dit keer ook nog een met de kop in het beeld! Echt prachtig om zo'n slang van dichtbij te mogen bewonderen!


                                          Adder

Het was al rond 12 uur, en de magen begonnen te rammelen. Reden genoeg om eens een mooi plekje uit te zoeken waar we op ons gemakje konden lunchen. Het Kootwijkerveen was hier voor een prima plek! Onder het genot van een bammetje genoten we van de dodaarzen die volop in de balts waren. Ook zag ik hier me eerste libellensoort van het jaar, namelijk de bruine winterjuffer.
In de buurt van Uddel licht het Zeilmeer, Richard wist dat je hier een aardige kans op ringslang is. Dus liepen we terug naar de auto.

Bij het zeilmeer aangekomen werden we vanuit het water enthousiast begroet door de roepende dodaarzen en poelkikkers. Een warmer welkom bestaat bijna niet ;)
Boven het water vlogen een aantal tandems van bruine winterjuffers, die druk bezig waren met het afzetten van eitjes. Na een poosje zoeken zag ik opeens een ringslang liggen, het beest kroop vrijwel meteen weg. Met een aantal snelle bewegingen had Richard de slang in zijn handen! Nu kon je pas echt goed zien hoe prachtig het beest is!'
Dit was voor mij meteen een leerzaam moment, zo heb ik geleerd wat het verdedigingsmiddel van de ringslag is, namelijk een enorme putlucht afscheiden!! Niet normaal hoe erg zo'n beest meurt! Het mannetje was aardig fel en siste als een gek.

                                                       Ik met een ringslans, door Richard.

Na dit prachtige schepsel de vrijheid gegeven te hebben, glee hij meteen het water in en zwom naar de overkant. Op een soort van slangenhoop wat verderop vonden we nog eens 3 ringslangen, waarvan een wel rond 1 meter lang!

Als laatst reden we naar Ugchelen voor de beekprik. Deze merkwaardige vissensoort is vrij zeldzaam, en komt alleen maar voor in heldere beken. Eenmaal bij de beek aangekomen al vrij snel een beekprik gevonden. En even later ook meerdere. Het was erg leuk om een rustig naar deze beesten te kijken, bizar was dat een kleine visje als dit met gemak een takje dat 3 keer groter als hem is kon optillen! Totaal ongeveer 10 prikken gevonden, allemaal waren ze bezig met het grijpen van takjes, steentjes en blaadjes. Heb zelf eigenlijk geen idee waarom, maar het zag er iig erg leuk uit!


                                          Beekprik
                                          Druk bezig met fotograferen, foto door Richard.

Rond 4 uur stapte we weer in de auto richting de Alblasserwaard. Eerder op de dag kwam er via de whatsapp groep van de VWG binnen dat er in Papendrecht een mannetje ringsnaveleend zat. De eend zat midden in de woonwijk, dus dacht men al snel aan een escape. In de loop van de middag kwamen echter positieve berichten binnen, de vogel was namelijk ongeringd, had gave vleugels en was vrij schuw. Reden genoeg dus om toch maar even een kijkje te nemen. Na wat contact met de familie Molenaar het juiste adres in de tomtom gezet, en na anderhalf uur rijden stonden we dan ook in Papendrecht.
De eend was meteen in beeld, en trok op met kuifeenden. Grote kans dat dit dezelfde vogel als die van Vlaardingen en Zevenhuizen is.





                                          Ringsnaveleend

Met weer een nieuwe soort voor de Alblasserwaard rijker, reden we richting mijn huis. Al met  al weer een prachtige dag met prachtige soorten als: adder, ringslang, zandhagedis, beekprik, dodaars, citroenvlinders enz! En ook nog eens een nieuwe klapper voor de Alblasserwaard erbij!!

zondag 23 maart 2014

Veel vogels in de polder.

Na aardig wat flinke regenbuien was het rond 2 uur vanmiddag droog. Omdat ook het zonnetje er nog een bij ging schijnen besloten me pa en ik om ff een rondje door de polder te maken.

Omdat we de laatste tijd toch nog wel het een en ander zien in het Kippenbos, namen we ook vandaag hier een kijkje. Toen we langs de achterste poel liepen klonk opeens het geluid van de heikikker! Na even goed kijken vonden we 4 mannetjes, waarvan er 1 goed blauw was, leuk!
Tussen de meeuwen die in polder Bleskensgraaf zaten klonk opeens een bekend 'jiauw', zwartkopmeeuw! De meeuwen zaten op een aardige afstand, ondanks dat wel 2 zwartkoppen kunnen vinden. De vogels vlogen al vrij snel richting de andere kant van de weg.
Na wat speuren vonden we hier wel 3 zwartkopmeeuwen! De 3 zwartkoppen waren door hun doorlopend zwarte kop, opvallende rode poten en snavel en spierwitte vleugels vrij gemakkelijk tussen de kok en stormmeeuwen uit te pikken. Leuk!!! Afstand wel wat te groot voor fatsoenlijke foto's.


                                          Zwartkopmeeuwen

Na de vogels mooi gezien te hebben zijn we richting plas-dras Langenbroek gereden. Het eerste wat je hoorde als je de auto uitstapte waren de grutto's die luidkeels hun stukje polder verdedigde.
De plas zat bomvol met grutto's(500+), wintertalingen, wulpen(130), smienten, scholeksters, kieviten en tureluurs. Maar met wat beter zoekwerk konden we nog leuke soorten als: me eerste kleine plevier en regenwulp dit jaar, ijslandse grutto's, bergeenden, 4 bonte strandlopers, 3 kemphanen, wat slobeenden en al klap op de vuurpijl maar liefst 2 pontische meeuwen!!! Voor mij zijn dit de eerste ponten die ik buiten de rivieren zie! Een van de vogels was bijna volwassen, de ander zit in zijn 2e kalenderjaar.

                                           Bonte strandloper

Na ruim een uur lang genoten te hebben van de rust en de vele vogels zijn we richting de Donk gereden. Hier zag me pa namelijk een van de 3 roodhalsganzen die deze winter in de polder verbleef landen. Helaas de vogel niet meer terug kunnen vinden. Wel zat hier een mooie blauwe reiger, die telkens net opvloog als ik een foto wou maken.










                                           Blauwe reiger

Als laatst nog even Gors Landhoeve gecheckt. Dit leverde nog watersnippen, grutto's, ijslandse grutto's, scholeksters, wintertaling en grote mantelmeeuw op. Een van de grutto's was geringd, maar helaas door afstand niet kunnen aflezen.

Al met al weer een heerlijk rondje polder!

donderdag 20 maart 2014

Heikikkers en meer!

Toen rond 10 uur de verlossende schoolbel de vrijheid aangaf, zo snel mogelijk naar buiten gegaan. Het weer was heerlijk, dus alle reden genoeg om eens lekker een rondje door de polder te maken. Me kijker en camera had ik vandaag voor de zekerheid als mee genomen.
Toen ik rond half 11 op Bergstoep stond, ben ik maar een op me gemak langs de Lek wezen fietsen. Dit leverde nog tjiftjafies, grote bonte specht, groenlingen en cetti's zanger op. 
In polder Streefkerk zat het bomvol met meeuwen, maar ondanks het nodige aan zoekwerk geen zwartkopmeeuw ertussen. 
Toen ik langs de voortuin van een boerenerf liep, zag ik opeens een donkere kwik op het gazon lopen. Aan de hand van de donkere rug, nauwelijks afscheiding tussen rug en kop, witte flanken en grote keelvlek maakte ik van deze kwikstaart een mooie rouwkwik!

                                          Rouwkwikstaart 

Langs de natuurstrook was het een drukte van jewelste door de vele grutto's, kieviten, scholeksters en tureluurs die allen luidkeels aangaven dat ze hun teritoria hadden gevonden, en dat ieder die ook maar een beetje in de buurt kwam er uit gesodemieterd word. 
Als natuur liefhebber klinkt het natuurlijk prachtig al dat gekrijs van de weidevogels, maar soms denk ik dat we blij mogen zijn dat we ze niet verstaan ;)

Een dappere pad had het lef om het fietspad langs de boezem over te steken. Helaas verliep zijn rijs niet heel erg soepel doordat er een vervelende natuurfotograaf hem weer eens op de plaat wou ;)



                                          Gewone pad

Ook plas-dras Oud-Alblas zat helemaal vol met grutto's en tureluurs. Tussen de wintertalingen nog gezocht naar een zomertaling. Deze helaas niet kunnen vinden. Onder het gezang van de cetti's verliet ik de plas, en ging verder naar Oud-Alblas.

In polder zaten best veel hazen, waaronder eentje waarschijnlijk iets te veel aan sterkte bloemen heeft gesnoven. Dit beest had een slecht reactievermogen, het duurde namelijk wel even voordat hij eindelijk door had dat ik net voor zijn neus met een camera op hem gericht stond.

                                          Haas

Bij het besef dat hij op nog geen 10 meter van een mens vandaan stond nam hij meteen het hazenpad.

                                          Haas

Een stukje verderop hadden 9 de voorjaarskolder in de kop. Als een malle rende ze elkaar achterna, waarna ze tegen elkaar opsprongen en begonnen te boksen.



                                          Hazen

De bekende plek van de steenuil leverde dit keer niet het gewenste resultaat, dus maar doorgereden naar het Kippenbos. Toen ik net van me fiets afstapte vloog er een gehakkelde aurelia langs. Leuk, pas me 2e van het jaar.

                                          Gehakkelde aurelia

Toen ik in een poeltje keek zag ik dat deze al vol met kikkerdril lag. Dit bracht me op het idee om toch maar even langs de Heemtuin te gaan, in de hoop dat de heidekikkers blauw zijn.
Bij aankomst zag ik al een hele kudde fotografen lang de poel staan, zou het nou eindelijk zo ver zijn?

                                          fotografen bij heikikkers

Eenmaal aangesloten bij de groep zag ik dat de heikikkers nu dan eindelijk waren begonnen met de voortplantingsceremonie! Nog lang niet alle kikkers waren blauw, maar in de loop van de middag begon het aantal blauwe kikkers snel te groeien.
Totaal ruim 2 uur lang bij deze prachtige kikkers gezeten. Leuk was om te zien dat met de stijgende temperatuur de kikkers steeds blauwer en actiever werden.









                                          Heikikkers

Al met al weer een prachtige dag, met heerlijk weer en veel mooie dingen. 

zondag 16 maart 2014

De laatse der kuifleeuweriken.

Vogelsoorten komen en gaan. Zo hebben we de afgelopen jaren heel wat soorten in ons land die sterk vooruit gaan, denk hierbij aan de zeearend, cetti's zangers enz.                                                              
Helaas verdwijnen er o.a. door de klimaatsverandering, het verliezen kan flora fauna kennis en toenemende steden ook heel wat soorten als broedvogel, zoals duinpieper, klapekster en ortolaan. Een van deze verdwenen broedsoorten is de kuifleeuwerik.
Ongeveer 30 jaar geleden leefde er nog rond de 3000 tot 5000 paar in Nederland. Nu 30 jaar later is de kuifleeuwerik  helemaal als broedvogel uit ons land verdwenen, de oorzaken zijn niet helemaal duidelijk, maar het klimaat en veranderende en strakkere steden zijn 2 belangrijke oorzaken. Wel is natuurlijk erg zonde dat deze fraai vogel van de Nederlandse broedvogellijst is verdwenen.
In een merkwaardige nieuwbouwwijk in 's-Hertogenbosch zit nog een dapper mannetje. Dit mannetje zing dag in dag uit luidkeels zijn lied vanaf de daken, smachtend naar een vrouwtje, dat waarschijnlijk nooit zal komen.
We hebben als het goed is allemaal biologie gehad, en begrijpen allemaal wel dat er zonder de komst van een vrouwtje, er natuurlijk ook nooit nageslacht zal komen. Wanneer ook dit dappere mannetje dat al jarenlang strijd voor het voortbestaan van de soort in Nederland tot zijn einde komt, is het dan dus echt over en uit met deze mooie soort in ons land!

Hier onder een aantal kaartjes die ik op de Sovon site vond, deze geven het aantal broedvogels aan in verschillende periodes. Tragisch om te zien hoe snel het aantal daalt.

                                          1973-1977
                                          1998-2000
                                          2005-2008

De kuifleeuwrik ontbrak nog steeds aan mijn Nederlandse lijstje. En omdat dit dus zeer waarschijnlijk de laatste kuifleeuwerik is, is dit voor de gene die hem nog niet hebben ook de laatste kans om de soort in Nederland te aanschouwen. Het is voor deze sooer dus echt 1 voor 12!
Omdat me ouders dit ook wel begrepen, en omdat ze Jefta en mij de soort ook wel gunnen, namen ze het besluit om met ze allen naar 's-Hertogenbosch te rijden.

Na ongeveer een uurtje rijden kwamen we aan in de Haverlij. Dit is een merkwaardige woonwijk, die is ingericht als een oude vestiging. Zelf vind ik het echt een foeilelijke wijk, weinig groen, en veel te veel vierkanten huizen. Maar goed, de kuifleeuwerik denkt daar dus blijkbaar anders over...... Over smaak blijft te twisten! ;)

                                          Het domein van de kuifleeuwerik

Als eerst maar een rondje door de wijk gereden om te kijken of er toevallig al vogelaars waren die de vogel al in beeld hadden. Dit was niet het geval, dus moesten we toch zelf gaan zoeken.
Ruim een halfuur lang speurde we verspreid over de wijk dak na dak, hoek na hoek enz. af. Tot dat me vader belde dat hij de vogel in de Florimont (straat) had gezien. Hij had de vogel over het dak richting de Parcivalring (ook een straat ;)) zien vliegen.
Snel andere aanwezige vogelaars opgetrommeld, en als een kudde olifanten de Parcivalring ingestormd. Helaas zagen we de vogel niet meer, dus werd er na een kort overleg besloten om weer te verspreiden. Net voordat de hoek om wilde lopen, zag ik opeen een zangvogeltje met een kuifje op de rand van een plat dak zitten. Kon natuurlijk niet missen, een luide 'HEB HEM!!!' was genoeg om ook de andere te laten komen. De vogel liep bij aankomst van de anderen net iets verder het dak op, waardoor alleen zijn kuif nog zichtbaar was.
Vanaf de parkeerplaats aan de andere kant van de huizen was de vogel een stuk beter te zien. Ook liet hij zich nog een fraai horen. Prachtig om zijn zang te horen galmen tussen de huizen!

                                          Kuifleeuwerik

De vogel liet zich echt geweldig mooi zien en horen. Regelmatig lande de vogel ook in een van de tuintjes of op straat, waar hij vervolgens de grond af scharrelde opzoek naar wat lekkers. Ruim drie kwartier hebben we deze mooie vogel kunnen bewonderen. Leuk om te zien was dat hij een vast patroon had, telkens even zingen en daarna even eten.
Ook erg leuk waren de kinderen die nieuwsgierig op je afkwamen met de vraag 'wat zoekt u?', en nadat ze een korte uitleg hadden gekregen vol enthousiasme samen met ons de leeuwerik bewonderde.









Blij met deze prachtige soort, maar tegelijkertijd ook een beetje bedroeft om het feit dat dit de laatste is, rijden we weer richting huis.

Update 2015: na een aantal meldingen in het voorjaar, werd het van de een op de andere dag stil in de bekende woonwijk. Geen spoor meer van de kuifleeuwrik! Ook de rest van het jaar bleven de waarnemingen uit. We kunnen dus bijna met 99% zekerheid zeggen dat de laatste kuifleeuwerik na jaren lang dapper gestreden te hebben, nu het loodje heeft gelegd :(
Waarschijnlijke oorzaak is de plaatselijke spwerer, die dadelijks in de wijk aan het jagen was. Het zat er dan ook aankomen dat de kuifleeuwrik niet altijd geluk kon blijven hebben...