woensdag 28 november 2018

Verdwaald of ontsnapt?

Op zaterdag 24 november kwam er uit het Kassengebied van Bleiswijk een melding van een heuse kokardezaagbek. Een prachtige eend die volgens het boekje zou moeten leven in Noord-Amerika. Ondanks dat dit hier een zeer zeldzame soort is, met nog maar 3 geaccepteerde gevallen in Nederland, doet dit het hart van de meeste vogelaars niet echt sneller kloppen... 

Eigenlijk best raar zou je zeggen. Normaal zou heel vogelend Nederland in de auto stormen voor een Amerikaanse soort. Alleen voor soorten als kokardezaagbek zijn we een beetje sceptisch geworden. Opzich wel logisch ook, met zijn grote kuif en mooi gekleurde mannetje, is de kokardezaagbek best een aansprekende soort voor watervogelhouders.                                                                                      Jaarlijks zijn er dan ook best wel een aantal zaagbekken die zich niet helemaal aan de regels houden, en kiezen voor de vrijheid. Zo blijkt bijna iedere vogel uiteindelijk een kwekersring om de poten te hebben. En het geloof in een wilde kokardezaagbek begint daardoor steeds kleiner te worden.

                                                      Kokardezaagbek tekoop

Maar goed, de andere kant van het verhaal is dat het in theorie wel mogelijk is dat we eens een verdwaalde uit Amerika kunnen krijgen. Kijk maar eens op de soortenlijst van de Dutchavifauna. Hier staan best wel de nodige Amerikaanse eendensoorten op, waaronder de kokardezaagbek. Dus waarom zou het geen wilde kunnen zijn?!

Voor het CDNA (Commissie Dwaalgasten Nederlandse Avifauna) is dit onderhand een hoofdpijn soort. De kans op een wilde is aanwezig, maar de kans op een ontsnapte is veel groter! Wanneer moeten ze de soort goedkeuren?! Hiervoor hebben ze de omgekeerde bewijslast in laten gaan. Je moet duidelijk kunnen aanwijzen dat de vogel niet uit gevangenschap komt. Denk hierbij dus aan ringen, beschadigde vleugels enz.

Maar goed, terug naar het begin, de vogel in Bleiswijk. Ook ik ben zo'n vogelaar die niet echt snel meer geloofd in wilde kokarde zaagbekken, en ga er dan ook bijna nooit op af. De vogel in Bleiswijk zat alleen een metertje of 200 van onze werkschuur (Staatsbosbeheer) af...
Achjah, toch maar een poging wagen dan, het is ten slot van rekening wel een gaaf beest om te zien!
Bij aankomst zag ik de vogel al snel tussen een groep kuifeenden zwemmen. Ondanks de afstand was hij toch behoorlijk alert, en zwom meteen van me af. Dit geeft tenminste een klein sprankeltje hoop voor een wilde. Maar met het grauwe weer werd het maken van duidelijke foto's wel een uitdaging!



Het gebied waar de vogel is onder beheer van Staatsbosbeheer, wat voor mij het voordeel was dat ik met de dienstauto naast kon rijden. Dit in de hoop dat de vogel wat rustiger was, en wat meer natuurlijk gedrag zou vertonen. Ik had vooral de hoop dat hij ging poetsen, zodat ik misschien iets van de poten zou kunnen zien. Gelukkig waren de eenden al snel gewend aan de groene auto langs het water, en gingen op hun gemak weer terug naar de orde van de dag. Zo kwam ook de zaagbek regelmatig mooi dichtbij langs zwemmen. Toch wel een heel vet beest eigenlijk!




Maar goed, hij kan wel mooi dichtbij langs zwemmen, zonder foto's van de poten heb je er alsnog 'niks aan'. Wel had ik de vogel ondertussen al 2 keer kort zien fladderen. In mijn ogen zagen de vleugels er prima uit. Ik kon in ieder geval geen afgeknipte vleugeltoppen ofzo zien. 



Na een aantal duiksessies besloot de zaagbek eindelijk dat het nodig was om het verenkleed weer eens een beetje op orde te brengen. Zo nu en dan gebruikte hij daarbij zelfs verschillende keren zijn poten. Nu was het met het slechte licht en het riet dat er continu voor zat best lastig om fatsoenlijke foto's te maken. Maar goed, uiteindelijk had ik allebei de poten redelijk op de foto. Bij het inzoomen van de foto's kon ik eigenlijk zelf geen ring ontdekken! Oei, dit begint de vogel ineens best spannend te maken! 





Gezien het licht gewoon belabberd was, en ik waarschijnlijk toch geen betere foto's zou kunnen maken, besloot ik het hier maar bij te laten. Maar toch, (zover ik kan zien) ongeringd, gave vleugels en een schuwe vogel... Ik zou hem nog niet meteen afkeuren!
Het is te hopen dat er komende dagen nog betere foto's gemaakt kunnen worden van deze vogel! Want met maar 3 geaccepteerde gevallen in Nederland, moet je wel heel goed bewijs hebben om deze vogel de 4e te laten zijn!



Tsjah, of het echt een wilde is moet nog blijken. Maar goed, een ding staat vast, ik heb toch best wel genoten van deze fraaie vogel!

vrijdag 23 november 2018

Weer eens ouderwets 'Twitchen'

Het is al weer een flinke poos terug dat ik mijn laatste blog heb geschreven. Omdat ik mijn schrijfskills toch een beetje wil onderhouden, probeer ik het zo nu en dan weer eens op te pakken. 

Maar goed, Twitichen (achter zeldzame vogels aan gaan)! Ik doe het eigenlijk bijna nooit meer, maar vandaag ben ik toch wel even van mijn geloof afgestapt! Zo zaten Jefta en ik vanochtend optijds in de auto richting Wageningen, waar de zeer zeldzame Notenkraker gemeld was.

De notenkraker is een vogel die voorkomt in de hoge Noord-Europese landen en Siberië. Hij leeft in zulke afgelegen gebieden dat hij het begrip 'mensheid' niet kent. Het resultaat? De vogel heeft volkomen schijt aan de hele horde toegestroomde vogelaars die om hem stond, en was gewoon druk bezig met zijn dagelijkse bezigheden. Dit bestond vooral uit het verzamelen van noten, als het kan zoveel dat er echt niks meer in zijn keel bij kon, en deze daarna te begraven. Vervolgens dekt hij zijn begraven nootje af met wat mos, en bedekt hem daarna nog even voor het mooie met wat eikenbladeren. Een erg vermakelijk gezicht! Moest hij hiervoor soms tussen de mensen door, of over de mensen heen, geen probleem! Het was dan ook geen uitzondering als deze vriend een over je tenen liep of door je haren heen vloog! Echt wat een held! En wat was het ook een fantastische ervaring, en wat een prachtig beest! Ik heb toch wel genoten!




                                             Notenkraker
                                           Voor het beeld, een foto met de telefoon gemaakt. 

Na ons een tijd lang prima vermaakt te hebben bij de notenkraker, zijn we, nu met Jelle Naalden erbij, richting het Brabantse Lith gegaan. Hier zit namelijk al een aantal dagen een zeer zeldzame steppevorkstaartplevier. Deze soort hoort rond deze tijd van het jaar heerlijk in Noord-Afrika te overwinteren, maar zit nu ineens op een akkertje in het koude Nederland. Toch een gevalletje 'verkeerde afslag genomen'! Maar goed, voor ons wel een mooi buitenkansje om deze soorten eens goed te bekijken!
Bij aankomst was de vogel meteen mooi in beeld, en liet zich ondanks de redelijke afstand, toch leuk bekijken door de telescoop. Na een half uurtje vond de vogel het wel weer tijd om zijn dagelijkse calorieën te verbranden, en ging op de wieken. Dit met als resultaat dat de vogel boven onze hoofden een mooie vliegshow weg gaf. Tijdens de show bedacht hij zich dat het wel een goed idee zou zijn om eens dichtbij de weg te gaan zitten, en besloot dus op een paar meters afstand te landen. Ik moet zeggen, dat namen wij hem best wel in dank af! Fantastisch om deze bijzondere soort beeldvullend in de telescoop te mogen bekijken! 



                                            Steppevorkstaartplevier

Met alweer de 2e nieuwe soort van de dag in de pocket, reden we maar weer eens terug richting onze geliefde Alblasserwaard, in de hoop de vanochtend gevonden kokardezaagbek. Helaas was er ondanks veel zoekwerk geen terugmelding meer, dus namen wij eerst maar eens de tijd om wat ganzen te checken. 
Zo zagen we in polder Hardinxveld-Giessendam een aantal fraaie groepen kolganzen, met daartussen ook alweer de nodige brandganzen. Hiertussen vonden we 6 verschillende kolganzen die waren voorzien van een halsband. Op de halsbanden staat een code die je kan aflezen, en vervolgens kan invoeren op www.geese.org. Dit alles met als doel het onderzoek naar de verspreiding van de ganzen. Na de codes ingevoerd te hebben krijg je meteen een overzicht met waar de ganzen allemaal nog meer zijn gemeld. Zo zagen wij vandaag gans 'G58', die helemaal vanuit zijn broedgebied in Rusland is komen vliegen! 

                                           Terugmeldingen kolgans 'G58'

Vervolgens zagen we in polder Sliedrecht een mooie groep van dik 400 toendrarietganzen. Voor de Alblasserwaard toch zeker wel een noemenswaardig aantal! Het leuke was dat hiertussen ook nog 2 kleine rietganzen zaten. Voor de leek is er geen verschil, maar als een beetje ervaren vogelaar pik je ze er wel tussenuit. Deze soort heeft namelijk een kleiner snaveltje met roze band, roze poten, grijzere rug, brede witte staartband en een rossig kleurtje op de borst. Klinkt misschien in gewikkeld, maar in de praktijk prima te doen!

                                            Toendra rietganzen
                                            Kleine rietgans (3e links achter)

Na een aantal minuten gingen de hele groep, zoals wel vaker bij ganzen gebeurd, ineens heel random met z'n allen op de wieken. Gekke zenuwpezen! Maar goed, voor ons een reden om een richting huis ten gaan en het o zo geliefde frituur pannetje eens even goed te laten pruttelen! En oja, onderweg zagen we nog 2 kleine zwanen. Deze prachtige wintergast komt langzaamaan weer binnen druppelen. En als het goed is, zitten er in een aantal weken een paar honderd binnen de grenzen van de Alblassserwaard.

Maar goed, frituurpan! Na een paar uur lang vogelen en weinig eten ontstaat er zo'n ongezonde behoefte aan iets uit het vetpannetje! En ja, daar geef ik me dan graag aan over. Nadat we het nodige bittergarnituur achter de kiezen hadden verstopt, zijn Jelle en ik nog even richting de Donk gegaan, in de hoop de kokardezaagbek alsnog te vinden. Deze bijzondere eend is een dwaalgast uit Amerika, dus de moeite wel waard om even te zoeken. Helaas hebben we hem ondanks een behoorlijke wandeling langs het Achterwaterschap niet meer kunnen vinden, en zijn maar weer richting de auto gegaan. Maar goed, met een dikke slechtvalk die op zijn luie gat de polder vanaf een hek zat te observeren, een paar gillende waterrallen uit het riet en een mooie zonsondergang, hoor je mij ook niet meer klagen hoor!


Was weer een heerlijk dagje buiten met leuke soorten en ook de nodige lachspiertrainingen. Helemaal top dus!